انواع ضایعات : تعریف پسماند و انواع آن

ضایعات می توانند به اشکال زیر باشند:
• جامد
• مایع
• گاز
هر کدام از این ضایعات باید به روش های مختلفی دفع شوند.
مدیریت پسماند با انواع زباله ها که شامل موارد زیر هستند، سر و کار دارد:
• صنعتی
• بیولوژیکی
• خانگی
• شهری
• ارگانیک
• زیست پزشکی
• رادیواکتیو
در بیشتر موارد، زباله می تواند سلامت انسان را تهدید کند.

بر اساس تعریف سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) ، پسماند عبارت است از موادی اجتناب ناپذیر ناشی از فعالیتهای
انسانی، که در حال حاضر و در آینده نزدیک نیازی به آن نیست و پردازش و یا دفع آن ضروری است. برنامه محیط زیست
سازمان ملل متحد UNEP، نیز آن را اینگونه تعریف میکند: »اشیایی که مالکشان آنها را نمیخواهد یا نیازی به آنها ندارد
یا از آنها استفاده نمیکند و به پردازش و دفع نیاز دارند.«
در ایران بر اساس قانون مدیریت پسماند مصوب سال ،1383 به مواد جامد، مایع و گاز (غیر از فاضلاب) گفته میشود که به
طور مستقیم یا غیرمستقیم حاصل فعالیت انسان بوده و از نظر تولیدکننده زائد است. آنچه باید به آن توجه کنیم این است که
این جمله به معنی بیارزش بودن پسماند نیست، چرا که ممکن است این ترکیب در موقعیت دیگری دارای ارزش باشد.
تعریف دیگری نیز از پسماند ارائه شده است: »مواد یا اشیایی که باید دفع شوند یا تمایل به دفع آنها وجود دارد یا تحت قانون
نیاز به دفع دارند.« از لحاظ فیزیکی، پسماند در واقع همان موادی است که در محصوالت مفید وجود دارد و تنها تفاوت بین
این دو در بی ارزش بودن پسماند است. در بسیاری از موارد این بی ارزشی ناشی از مخلوط بودن و یا ناشناخته بودن این مواد در
پسماند است. جداسازی مواد پسماند میتواند یکی از روشهای افزایش ارزش مواد و پیدا کردن موارد کاربرد برای آنها باشد.
به طور کلی رابطه معکوسی بین میزان اختالط پسماند و ارزش آن وجود دارد

پسماندها بر اساس قانون کشوری مدیریت پسماند به پنج گروه تقسیم میشوند:

پسماندهای عادی
به تمامی پسماندهایی گفته میشود که به صورت معمول از فعالیتهای روزمره انسانها در شهرها، روستاها و خارج از آنها تولید میشوند؛ مانند زباله های خانگی و نخاله های ساختمانی.

پسماندهای پزشکی (بیمارستانی)
پسماندهای عفونی و زیان آور ناشی از بیمارستانها، مراکز بهداشتی و درمانی، آزمایشگاه های تشخیص طبی و سایر مراکز مشابه همگی در این دسته قرار میگیرند. سایر پسماندهای خطرناک بیمارستانی در دسته پسماندهای ویژه قرار میگیرند

پسماندهای ویژه
به تمامی پسماندهایی گفته میشود که به دلیل بالا بودن حداقل یکی از موارد خطرناک از قبیل سمی بودن، امکان بیماریزایی،قابلیت انفجار یا اشتعال، خورندگی و مشابه آن به مراقبت ویژه نیاز داشته باشند. بخش مشخصی از پسماندهای پزشکی و نیز بخشی از پسماندهای عادی، صنعتی و کشاورزی که نیاز به مدیریت خاص دارند نیز در این دسته قرار میگیرند.

پسماندهای کشاورزی
به پسماندهای ناشی از فعالیتهای تولیدی در بخش کشاورزی گفته میشود. عمده این پسماندها را فضوالت، (لاشه حیوانات) دام، طیور و آبزیان و محصوالت کشاورزی فاسد یا غیرقابل مصرف تشکیل میدهند.

پسماندهای صنعتی
به تمامی پسماندهای ناشی از فعالیتهای صنعتی و معدنی و پسماندهای پالایشگاهی صنایع گاز، نفت، پتروشیمی و نیروگاهی و امثال آن گفته میشود، از جمله براده ها، سرریزها و لجنهای صنعتی.همچنین پسماندها را بر اساس قابلیت اشتعال،تجزیه پذیری و ماهیت شیمیایی (آلی و معدنی) نیز تقسیم بندی میکنند. تمام این تقسیم بندی ها در مراحل مختلف تفکیک و دفع زباله مورد نیاز هستند و بهتر است به عنوان شهروندان ساده هم با آنها آشنایی داشته باشیم.